Fizjoterapia uroginekologiczna oferuje kobietom na każdym etapie życia wsparcie w leczeniu problemów natury intymnej. Współpraca z wykwalifikowanym terapeutą może przynieść realne korzyści przede wszystkim Paniom planującym ciążę, przygotowującym się do porodu i będącym w okresie połogu; nie są to jednak jedyne sytuacje, kiedy kobiety powinny zdecydować się na podjęcie fizjoterapii uroginekologicznej.
Jakie problemy pomoże rozwiązać fizjoterapeuta?
Wśród najczęstszych dolegliwości uroginekologicznych znajdują się:
– nietrzymanie moczu, czyli mimowolny wyciek moczu, który może być związany ze zbytnim napięciem mięśni dna macicy lub ich nadmiernym rozluźnieniem, ale może mieć także przyczynę w zaburzeniu pracy innych obszarów ciała;
– obniżenie narządów miednicy mniejszej, objawiające się odczuwaniem ucisku w okolicy krocza czy poczuciem obecności ciała obcego w pochwie;
– zaburzenia czucia narządów płciowych i ich okolicy oraz dolegliwości bólowe (pochwica, dyspareunia, wulwodynia);
– problemy powodowane przez blizny po nacięciu krocza oraz cięciu cesarskim.
Fizjoterapia uroginekologiczna to nie tylko wsparcie w leczeniu objawów chorobowych, ale również działania profilaktyczne. Specjalista z tej dziedziny pomoże kobiecie przygotować się do porodu, oferując masaż krocza i szereg ćwiczeń, mających na celu zmniejszenie ryzyka urazu tkanek kanału rodnego podczas porodu.
Fizjoterapeuta pomoże również w walce z problemem bolesnych stosunków płciowych, które mogą mieć rozmaite przyczyny, jak np. zaburzenia pracy mięśni dna macicy czy stany napięciowe mięśni krocza.
Fizjoterapia kobiet w ciąży
Pierwszą wizytę w gabinecie fizjoterapeuty uroginekologicznego warto podjąć jeszcze na etapie planowania ciąży. Spotkanie ze specjalistą przyniesie szereg cennych porad, które pozwolą przyszłej mamie uzyskać odpowiedzi na ważne pytania i ze spokojem rozpocząć ciążę. Regularną współpracę z fizjoterapeutą wskazane jest podjąć w trakcie trwania drugiego trymestru i kontynuować ją aż do rozwiązania.
Drugi trymestr ciąży to czas, kiedy kobieta może odczuwać dolegliwości bólowe z powodu ucisku rosnącej macicy na nerwy i narządy wewnętrzne, a także rozciągania więzadeł. Bywa, że pojawiają się również problemy z kręgosłupem (pogłębiona lordoza), które bez odpowiedniego przeciwdziałania mogą stać się przyczyną większych komplikacji. Fizjoterapeuta pomoże przetrwać ten czas bez dyskomfortu, pracując z pacjentką między innymi nad wzmocnieniem mięśni dna miednicy, na których spoczywa w tym czasie coraz większy ciężar, jak również poprzez rozluźnienie i odciążenie więzadeł i nadmiernie napiętych mięśni.
W ostatnim trymestrze ciąży mięśnie dna miednicy będą z kolei przez terapeutę przygotowywane do rozluźnienia, niezbędnego podczas akcji porodowej. Poświęcenie odpowiedniej uwagi rozluźnieniu mięśni pozwala zminimalizować ryzyko pęknięcia oraz potrzebę nacięcia krocza. W przygotowaniu do porodu skupiamy się także na prawidłowym oddechu oraz omawiamy profilaktykę poporodową. Praca z fizjoterapeutą przyniesie kobiecie większy wpływ na przebieg porodu dzięki umiejętności sterowania pracą poszczególnych partii mięśni.
W gabinecie fizjoterapeuty uroginekologicznego
Współpraca ze specjalistą rozpocznie się od przeprowadzenia wywiadu, w którym fizjoterapeuta zada niezbędne pytania, chcąc rozpoznać, jaki jest cel wizyty. Pacjentka może pojawić się w gabinecie w celach profilaktycznych lub w potrzebie wsparcia w problemie zdrowotnym. Kobiecie zgłaszającej dolegliwość specjalista zada pytania o objawy schorzenia, czas ich trwania czy o ewentualne badania, które być może zostały już przeprowadzone (np. RTG kręgosłupa czy opis badania urodynamicznego).
Po zebraniu informacji fizjoterapeuta przeanalizuje postawę ciała pacjentki i wykona zakres badań związany z uzyskanym wywiadem. Zależnie od potrzeb kobiety, ocenie mogą zostać poddane: stawy biodrowe, miednica, kręgosłup czy partie biorące udział w procesie oddychania (mięśnie brzucha, przepona, żebra). Dokładnie obejrzana zostanie blizna po cięciu cesarskim, jeśli pacjentka ma za sobą taki poród.
Analizie zostaną również poddane mięśnie dna macicy. Jeżeli wskazane będzie badanie przezpochwowe, fizjoterapeuta zaprosi pacjentkę na leżankę. Tam ocenie zostanie poddany stan tkanek i ewentualnej blizny po nacięciu lub pęknięciu krocza u pacjentki, która rodziła siłami natury. Aby ocenić pracę mięśni dna miednicy, fizjoterapeuta może umieścić jeden lub dwa palce w pochwie i poprosić wówczas o zaciśnięcie i rozluźnienie mięśni krocza.
Warto pamiętać, aby na wizytę u fizjoterapeuty uroginekologicznego zabrać ze sobą wygodny strój, najlepiej sportowy – można przyjść w nim lub skorzystać z przebieralni przed wizytą. Jeżeli posiadamy wyniki badań diagnostycznych lub inne informacje związane z powodem wizyty, należy przedstawić je fizjoterapeucie. Ważne, żeby podczas wizyty nie wstydzić się mówić o swoich potrzebach – celem spotkania jest uzyskanie pomocy, co możliwe będzie tylko wtedy, gdy terapeuta pozna wszystkie szczegóły dolegliwości pacjentki.
Fizjoterapeuta pracuje z pacjentką technikami terapii manualnej oraz wisceralnej (praca na narządach). Uzupełnieniem terapii są ćwiczenia, które zalecane są do wykonywania w domu, aby wspomagać proces terapii.
Efekty fizjoterapii są wyraźnie zauważalne po około 6 tygodniach. Wzorem innych dziedzin rozmiary uzyskanych korzyści z terapii będą wprost proporcjonalne do naszego zaangażowania w wykonywanie zaleconych ćwiczeń.